Geçtiğimiz günlerde yayınlanan reklamlarla 4.5G hayatımıza girdi. Her firma kendi reklamları ile 4.5G teknolojisini kullanıma sunduğunu duyurdu. Tanıtımların üstünden şu ana kadar geçen süreden sonra hangi firma ne büyüklükte tanıtım yaptı görmüş olduk.
Öne çıkan ve en çok dikkat çeken reklam ise Türk Telekom’un Ronaldo’yu oynattığı reklam oldu. Türk Telekom Ronaldo’ya reklam ücreti için ne kadar ödeme yaptığını açıklamadı. Basında çıkan haberlerde 1.5 ile 2.5 milyon Euro arasında para aldığı iddia edildi. Uluslararası ünü olan dünya çapında tanınan çok önemli bir futbolcu için büyük ihtimal 2 milyon Euro almıştır diyebiliriz.
Basında sadece Ronaldo’ya ödenen rakam tahmin edilmiş fakat yan ücretlerle büyük ihtimal onlarca milyon Euro gibi rakamlar ortaya çıkmıştır. Futbolcunun menajer payı, yapım şirketinin alacağı para, vergiler, iki farklı ülkede çekimler için çekim ekibi ücretleri gibi birçok kalemde ek ödemeler yapılmıştır.
Bilindiği üzere ticari bir kurum bir ürün ya da hizmet üretirken tüm maliyetleri en az seviyede tutmak zorundadır ki rakiplerine göre daha ucuz ve kaliteli ürün veya hizmet üretebilsin. Reklam masraflarını çok abartmak daha yüksek ücret ya da kaliteden ödün vermek gibi olumsuz sonuçların doğmasına sebep olur.
Türk Telekom bir iki ülke haricinde hizmet veren bir firma olduğu için bir tek Türkiye pazarı için bu kadar yüksek bütçeli bir reklam kampanyası aşırıya kaçmış gibi görünüyor.
Vodafone gibi yaklaşık 30 ülkede hizmet veren bir firmanın uluslararası ünü olan bir kişiyi reklamında oynatması daha mantıklı olurdu. Tek bir reklam masrafıyla aynı reklamı tüm ülkelerde alt yazı ya da seslendirme ile gösterip çok daha ucuza getirmiş olurdu.
Tabi olaya sadece 4.5G açısından da bakmıyorum. Son zamanlarda telekom şirketleri sürekli hem fiber internet hem mobil internet konusunda yüksek maliyetleri olan reklam kampanyaları yapıyorlar. Vodafone’nun Beyazıt Öztürk ile yaptığı reklam gibi hemen hemen tüm firmalar büyük ölçekli reklam kampanyaları yapıyorlar.
4.5G veya fiber internet büyük bir gelişimdir. Bunun için yoğun tanıtım yapılmasını firmalar açısından mantıklı ve gerekli buluyorum. Fakat birincisi bu kadar yüksek maliyette yapılmasına gerek yok. İkincisi ise bu firmalar internet hizmeti satıyorlarsa bence en iyi tanıtım insanlara kullandırtıp güçlerini tüketicilere göstererek olur. Kullanan bizzat deneyip kalitesini görür.
Ek masraflar hariç sırf Ronaldo için ödenen rakamın 2 milyon Euro olduğunu farz edelim. Euro döviz kurunu düz hesap olması adına 3 TL dediğimizde karşılığı 6 milyon TL ediyor. Birçok firmada aylık 60 TL ücrete sahip sınırsız ev internet paketi satılıyor. Bu parayla 100 bin kişiye bir aylık sınırsız internet hediye edilebilirdi. Özellikle yeterli parası olmadığı için hala 4GB gibi çok düşük kotalı internet kullanan belki milyonlarca kullanıcı vardır. Sayıları yüz binden fazlaysa çekilişle bu kullanıcılara bir ay internet hediye edilebilirdi. Ya da Avea üstünden herkesin net paketine ek kota yüklenebilirdi. Hem çok daha etkili olurdu hem de bu ülke insanın üstünden kazanılan para yine bu ülke insanı için harcanırdı.
Türk Telekom reklamı çok dikkat çekici olduğu için genelde bu firma üstünden örnek verdim. Vodafone ya da Türkcell firmalarının da kampanyaları büyük ihtimal yüksek maliyetlidir. Hem sabit hem de mobil ürünleri için ciddi reklam harcamaları yapılıyor. Bu kadar yoğun tanıtım maliyetlerine de gerek yok. Onlarca firma olsa ya da yeni firma açılsa yoğun tanıtım yapılması mantıklı olurdu. Sonuçta internet hizmeti için gidilebilecek 3-4 büyük firma var.
Bu kadar büyük tanıtımlar yapılıyor. Çok yüksek harcamalar yapılıyor. 4.5G veya fiber internet ile hızın inanılmaz artacağı veya arttığı söyleniyor. Sonuç adil kullanım kotası gibi kısıtlayıcı sınırlar ile mobil internette 3G iken olan 4GB paketlerin hala aynı miktarda kalması veya çok az artması fiyatların yerinde sayması ya da bazı paketlerde çok fazla artması oluyor.
Firmaların asıl amacı bolca reklama para harcamak olmamalı. 4.5G teknolojimiz var hız 10 kat artıyor ama 4GB kota yerinde sayıyor kotalar 10 kat artmıyor. Sınırlar adil kullanım kotasında ama kotalar adil olmaktan çok uzakta. Asıl amaç bu adil olmayan durumu düzeltmeleri olmalıydı.
Firmalar çok hızlı gibi bol süslü laflar yerine adil kullanımsız internet getirmekle mobil internette kotayı kaldırmakla övünmeli. Müşterilerine daha çok veri kullandırmakla övünülmeli. 4.5G ile 10 kat hız artışı sağladık ama yine 4GB kullanacaksınız denmesi mantıksız. Aynı veri miktarını kullanacaklarsa hızın artmasının önemi yok aylık kotanın çok daha çabuk bitmesiyle sonuçlanır bu durum.
Reklamlarda son teknoloji bizde dünyadan öndeyiz imajı çiziliyor. Birçok gelişmiş ülkede Avrupa’da ya da ABD’de kota uygulaması yok. Firmalarımız dünyada bu alanda da önde olsalar biz tüketiciler çok daha mutlu olurduk.