1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile İstanbul ve Çanakkale Boğazlarının tam denetimi Türkiye Cumhuriyeti’ne geçmişti.
Anlaşmaya göre Türkiye Devleti boğazlardan duraksız olarak geçen her gemiden sağlık denetimi hizmeti, fener hizmeti ve tahlisiye hizmeti başlıkları altında 3 farklı hizmet üzerinden ücret alabiliyordu.
Bu geçiş ücretlerinin güncelleme yetkisi sadece Türkiye Cumhuriyeti’ne aitti.
Gemi ücretleri ise net ton başı birimine göre belirleniyordu.
1983 ile 2022 yılları arasında net ton başına geçiş ücreti 0,80 dolardı.
10 bin net tonaja sahip bir gemi boğazlardan geçmek için Türkiye Cumhuriyeti Devletine 3 bin 240 dolar ödüyordu.
7 Ekim 2022 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararı ile net ton başına geçiş ücreti 4,08 dolara yükseltildi. Bu artıştan sonra 10 bin net tonaja sahip bir geminin geçiş ücreti 16 bin 393 dolara yükselmiş oldu.
1 Temmuz 2023 tarihinden geçerli olmak üzere yeni bir Cumhurbaşkanlığı Kararı ile net ton başına ücret 4,42 dolara yükseltildi. Bu artışla birlikte 10 bin net tonaja sahip bir geminin geçiş ücreti 17 bin 760 dolara yükseldi.
Ayrıca yeni kararname ile birlikte her yıl 1 Temmuz tarihinde geçiş ücretleri otomatik olarak güncellenecek.
1936 yılından beri Türkiye boğazlardan duraksız olarak geçen her gemiden para kazanıyordu. Her yıl 40 ile 50 bin arasında geminin geçtiği boğazlar dünyanın en yoğun gemi geçiş yollarından birisidir.
En son yapılan artışlarla birlikte Türkiye Cumhuriyeti’nin boğazlardan geçen gemiler üzerinden aldığı ücretlerle ülkemizin daha fazla döviz kazanması sağlanmış oldu.