Ucuz internet fiyatları açıklandı

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Şurası kapsamında 2023 yılı hedeflerine yönelik bazı kararlar alınmıştı. Bu kararlar çerçevesinde Kalkınma Bakanlığı tarafından Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planları’nda ülkemizde geniş bant internet kullanımının yaygınlaşması hedeflenmişti.

Bakanlığın “Sabit Geniş bant Penetrasyon Projesi” kapsamında internet sağlayıcı firmaların ucuz internet paketleri sunması karşılığında ödeme yapılarak desteklenmesi düşünülmüştü.

İnternet sağlayıcı şirketler özel sektör olduğu için zararına satış yapmaları mümkün değildir. Belli bir oranda kar elde etmeleri gerekiyor. Bu çalışma sayesinde firmalar yapacakları indirime karşılık belli bir miktar parayı devletten alacaklar. Böylece firmalar yaptıkları indirimi telafi etmiş olacaklar. Devlet ödeme yaparak internet ücretlerinin düşmesini sağlayıp internete herkesin ulaşmasını hedeflemekteydi.

Bu çalışmalar sonucunda BTK internet sağlayıcı firmalarla görüşerek Toptan Al-Sat DSL İnternet Bizden Kampanyası şeklinde bir çalışma yürütmüştü. Bu çalışma sonucu geçtiğimiz günlerde açıklandı.

Bu çalışma fikir olarak devletin et fiyatlarının düşmesi için yaptığı çalışmaya benzetebiliriz. Etin kilosu 40-50 TL iken devletin kendi kurumu olan Et ve Süt Kurumu tarafından 30-35 TL gibi rakamlarla et satışı yapılmıştı. Böylece özel sektörde fiyatların düşmesi sağlanmaya çalışılmıştı.

Bu kampanya da devlet özel firmalara parasal destek vererek fiyatların düşmesini sağlamayı hedeflemiştir.

Hedefler çok güzel fakat ortaya çıkan çalışmanın bir etkisinin olması pek muhtemel görünmüyor.

Bu kampanya muhtemelen istenilen sonucu neden sağlamayacak?

Neden sağlamayacak denilirse en temel sebep et fiyatı olayında olduğu gibi piyasadaki fiyatı düşürmek istiyorsanız piyasadan daha ucuza satış yapmanız gerekiyor. Et fiyatları 40 TL iken siz 30 TL gibi piyasanın altında satarsanız fiyatlar düşer. İnsanlar daha ucuz ürüne yönelir böylece fiyatı yüksek tutan firmaların satışları düşünce onlarda fiyat düşürür.

Bu kampanyada açıklanan fiyat ise vergiler hariç 32.30 TL olarak açıklandı. Tüm vergiler artı harç ve fonlarla birlikte bu rakam 40 TL civarlarında olacak. Sözleşme imzalarsanız bu açıklanan ücretten çok daha ucuza internet paketi alabiliyorsunuz. Hatta birkaç firmada sözleşmesiz bile bundan daha ucuza tarifeler bulunabiliyor. Piyasadaki aynı fiyatlarla olan bir tarife nasıl diğer firmaların indirim yapmasını sağlayacak ki?

Hadi diyelim fiyat ortalama fiyatlar civarında belki de çok az altında ama hız çok yüksek o yüzden tercih edilir desek öyle bir durumda yok. Hız 4 Mbit ve AKN 20 GB ve 40 GB olarak açıklandı. Hız düşük artı AKN noktası düşük ve AKN sonrası hız ise 1 Mbit olacağı belirtildi. 1 Mbit hız ile bu çağda internet kullanımı imkânsız gibi bir şeydir. Bu kararın açıklandığı tarihlerde BTK AKN sonrası en düşük hızın 3Mbit olacağı kararını açıklamıştı. Bu kampanyadaki hız düşmesi önceki ve mevcut BTK kararlarıyla uyumlu değil.

Hız ve para konusundan sonra bazı şartlarda kampanyanın etkisiz olmasına sebep oluyor.

Birincisi abone olacak kişi ya hiç internet satın olmamış ya da mevcut hattını iptal ettirmesinin üstünden 3 ay geçmiş olması gerekiyor. Bir diğer şart ise bu kampanyadan yararlanacak müşteri sayısı kotaya bağlanmış. Bu kota TTNET için mevcut müşterilerinin %1.5’tan fazlası olmayacak. Diğer internet sağlayıcı firmalar için ise mevcut abone sayısı 0-1000 arasında olanlar 500 kişi ve 10000 abone üstünde olanlar %5’i aşamayacak.

İnternet müşterileri içinde sınırlı sayıda çok az kişi bu tarifelere geçebilecek. O zaman fiyatlar nasıl düşecek. Fiyatlar düşmezse firmalar tarifelerinde indirim yaparlar mı?

Bir diğer husus ise firmalar açısından bazı sorunlarda mevcut. Öncelikle firmalar 5 taksitte ödenecek şekilde abone başı 30 TL destek alacaklar. Buradaki sorun bu tarifeleri seçen kişilerin bir sözleşmeye bağlı olmaları durumu var. Yani abone istediği an iptal ediyorum diyebilecek. 24 ay tamamlanmadan çıktığı için devletin verdiği para firmadan geri alınacak.

Firmanın parayı alabileceğinin garantisi yokken tarifelerde çok büyük indirime gitmemesi doğal görülebilir. Artı 30 TL 2 yıl üstünden ayda 1.25 TL destek yapıyor. Bu şartlarda bu kadar yüksek fiyatlı bir tarife çıkması doğal görünüyor.

Bir başka olay ise aylarca kurumlar ve şirketler arası görüşmelerden ve sonrasında alınan kararlardan sonra tarife de zaman sınırı da var. Kampanya kararı Mart 2017 sonunda alınmış satışı Nisan 2017 başlarında başlamış iken bitiş tarihi 30 Haziran 2017 olarak açıklandı. Bunca uzun çalışmalardan sonra kampanya süresi sadece 3 ay için geçerli olacak. O zaman bu kadar uzun çalışmalar neden yapıldı?

Özetle bu kararlar sonrası açıklanan tarifeler ne fiyat ne hız açısından uygun değildir. Üstelik satın alabilecek kişi sayısı sınırlandırılmıştır. Bu tarifelerden çok daha ucuza daha yüksek hızlı tarifeler varken kim bu kampanyaya katılır ki? Çalışma hedefi her eve herkese ucuz internet iken bu kararlar istenilen etkiyi sağlaması mümkün olur mu?

İnternet fiyatlarının düşmesi için gereken en iyi yol nedir?

En iyi çözüm yolu devletin Türk Telekom ile anlaşma yoluna gitmesidir. Ya devlet alt yapıyı geri alıp kamulaştıracak ya da ortaklaşa bir alt yapı yatırımına girişmesi en mantıklı seçenektir. Alt yapıyı alan devletin çok uygun ucuza altyapı hizmeti sağlaması internet sağlayıcı firmaların kendi sistemlerini kurarak rekabet etmesi hem fiyatları düşürecektir hem de hızlar gelişmiş ülke seviyelerine ulaşacaktır.

Ya da devletin elinde olan Türksat firmasına ait Türksat kablo şirketi uydunet adı altında internet satışı yapıyor. 20 civarında ilde faaliyet gösteriyor. Fakat faaliyet gösterdiği illerin tamamını kapsamıyor. Bazı ilerde çok az alanda hizmet veriyor. Bakır teknolojide yüzlerce Mbit hızlarda hizmet vermeye imkân sağlayan yeni teknolojiler bulunmaya başlandı. Başka bir şirket alınmıyorsa eldeki devlet şirketinin güçlendirilip çok yüksek hızlarda daha ucuza internet satışı yapması sağlanabilir. Böylece diğer firmalar fiyat kırmak zorunda kalacaklardır.

Fiyatları en kısa sürede düşürecek yol devletin internet üstünden aldığı vergileri indirmesi ya da sıfırlamasıdır. KDV, ÖTV ve bir yığın alt vergiler ve fonlar internet ücretlerinin neredeyse yarısını oluşturuyor. Bugün ortalama bir internet fiyatı 50 TL iken vergiler sıfırlanırsa bu rakam 25 liralara kadar geri çekilecektir.

Hedefler yazılım ve teknolojide ilerlemek ve dünyaya milyarca dolarlık yüksek teknoloji ürünü ihracatı yapmak olduğu belirtiliyor. Eğer hedefler bunlar ise hedefe yönelik araçlarda bunlarla uyumlu olmalıdır.

Dünyada yazılımda teknolojide ileri olan ülkelerin neredeyse tamamında vergi sıfır ya da sıfıra yakın durumdadır. Hatta bazı ülkeler yazılımda ilerlemek adına ücretsiz internet hizmeti vermeye başladılar.

Dünyadaki başarılı örneklere bakarsak internet üstündeki vergileri kaldırmamız gerektiğini görürüz.
Notlar:

BTK Toptan Al-Sat DSL İnternet Bizden Kampanyası karar metni
Karar no: 2017/DK-ETD/107

https://www.btk.gov.tr/File/?path=ROOT%2F1%2FDocuments%2FKurul+Karar%C4%B1%2F(107)_(07)+Toptan+Al-Sat+DSL+%C4%B0nternet+Bizden+Kampanyas%C4%B1_30_03_2017.pdf

Yorum Yazın.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir